Czujesz suchość, pieczenie, szczypanie w pochwie i okolicy warg sromowych? Wydzieliny w pochwie jest znacznie mniej niż było wcześniej? Coraz częściej dokuczają Ci infekcje układu moczowo-płciowego a stosunki płciowe zaczęły być bolesne lub wręcz niemożliwe do odbycia? To mogą być objawy atrofii śluzówki pochwy, czyli zanikania nabłonka śluzówki pochwy spowodowane spadkiem poziomu hormonów zwanych estrogenami. Najczęściej do takiej sytuacji dochodzi w okresie menopauzy. Jednak atrofia może pojawić się w młodszym wieku podczas stosowania przez długi okresu antykoncepcji hormonalnej lub przy długotrwałym karmieniu piersią. Co ciekawe, nie zawsze występuje korelacja pomiędzy stopniem nasilenia objawów odczuwanych przez pacjentkę a wynikiem badania przedmiotowego.

Atrofia śluzówki pochwy jest problemem natury medycznej, dlatego w celu jej zdiagnozowania powinnaś skontaktować się z ginekologiem. To niezwykle ważne, ponieważ podobne objawy mogą być wynikiem na przykład: stanu zapalnego, zaburzeniem mikrobioty spowodowanym nieprawidłową higieną intymną, przewlekłą antybiotykoterapią, chemioterapią lub nieprawidłowym stylem życia. Dlatego apelujemy: nie stawiaj sobie sama diagnozy.

Atrofia pochwy związana z menopauzą

Atrofia pochwy jest związana z menopauzą. Dlaczego? W okresie okołomenopauzalnym dochodzi do zmian hormonalnych w organizmie kobiety. Poziom estrogenów spada, co doprowadza do pogorszenia jakości włókien kolagenowych i ścieńczenia śluzówek (estrogeny odgrywają ważną rolę w syntezie kolagenu). Możesz to zaobserwować w swoim ciele jako:

• bladość i ścieńczenie śluzówki,
• zanik zmarszczek pochwowych,
• spadek elastyczności i napięcia ścian pochwy,
• utratę owłosienia łonowego,
• zwężenie przedsionka pochwy,
• suchość warg sromowych
• zwiększona podatność nabłonka na uszkodzenia mechaniczne.

W okresie menopauzy mogą Ci towarzyszyć również inne dolegliwości. Jednak takie objawy jak: rzuty gorąca, potliwość, rozdrażnienie ustąpią z czasem, ponieważ są związane z hormonami w Twoim organizmie. Ich poziom waha się – obniża się, a z czasem stabilizuje. Natomiast atrofia pochwy jest stałym elementem życia kobiety po menopauzie. Czy to oznacza, że jesteś skazana na dyskomfort, ból i ograniczenia w życiu intymnym od 45 -50 roku życia?

Leczenie atrofii śluzówki pochwy

Absolutnie nie! Atrofia śluzówki pochwy może być leczona. Dlatego tak ważne jest, by otrzymać potwierdzoną przez doświadczonego specjalistę diagnozę.

Na pierwszym miejscy w leczeniu atrofii jest terapia hormonalna (doustna lub miejscowa w postaci kremów/globulek). Pomocne mogą okazać się również zabiegi z zakresu medycyny estetycznej (np. zabiegi radiofrekfencji technologią marki Indiba SA.

To, co będzie miało realny wpływ na jakość Twojej śluzówki to również modyfikacja stylu życia:

• niepalenie papierosów,
• podtrzymanie regularnej aktywności seksualnej (prawdopodobnie w wyniku zwiększonego przepływu krwi przez narządy miednicy mniejszej
• dieta (przyjmowanie produktów z fitoestrogenami)

Pomocne może okazać się również:

• stosowanie preparatów nawilżających miejscowych
• fizjoterapia uroginekologiczna w tym trening mięśni dna miednicy, elektrostymulacja (poprawia ukrwienie i odżywienia tkanek dna miednicy)

Atrofia a karmienie piersią

Choć atrofia śluzówki pochwy kojarzy się głównie z okresem menopauzy, to może dotykać również młodych kobiet karmiących piersią. Czy wiesz, że od strony hormonalnej ten okres w życiu kobiety możemy porównać do małej menopauzy? Na szczęście w tej sytuacji jest to proces odwracalny. Uważasz, że wcale nie karmisz długo swojego dziecka… ale to jest Twoje trzecia przygoda z laktacją?

Najczęściej pierwszym objawem, który Cię poinformuje o atrofii śluzówki, będzie ból odczuwany w trakcie stosunku płciowego lub brak możliwości jego odbycia. Kiedy karmisz piersią leczenie atrofii jest nieco inne niż u kobiet w okresie menopauzalnym. Wciąż potrzebujesz umówić się na wizytę do giekologa i od niego uzyskać diagnozę. Dopiero po wykluczeniu przyczyn zapalnych przez lekarza możesz włączyć miejscowe środki nawilżające i/lub natłuszczające na przykład na bazie kwasu hialuronowego. Dodatkowo w trakcie zbliżenia warto stosować lubrykanty. I tu podpowiemy Ci, że lepiej sprawdzają się te na bazie silikonu a nie wody. W tym okresie pomocna i bezpieczna może okazać się fizjoterapia uroginekologiczna w postaci treningu mięśni dna miednicy, elektrostymulacji i wykorzystanie radiofrekfencji – w Tulipaniach jest to zabieg z wykorzystaniem technologii marki Indiba SA, która ma na celu poprawę odżywienie i dokrwienia tkanek dna miednicy.

Atrofia a nawracające infekcje intymne

Twoja pochwa ma naturalnie kwaśny odczyn (pH 3,6-4,5), który zapewniają jej przede wszystkim bakterie kwasu mlekowego. Jest to naturalna bariera zabezpieczająca przed niekorzystnymi drobnoustrojami. W wyniku atrofii śluzówki dochodzi do wzrostu pH pochwy i zmiany składu fizjologicznej mikrobioty, co czyni ją bardziej podatną na infekcje intymne, często o charakterze nawracającym.

Ból pochwy i zmniejszona elastyczność jako skutki atrofii

Jak już wiesz, kobieta z atrofią śluzówki odczuwa: suchość, pieczenie, ból w okolicach krocza. Dolegliwości te skutkują nie tylko ograniczeniem aktywności seksualnej kobiety. Przede wszystkim są uciążliwe w codziennym funkcjonowaniu. Często obserwujemy, że nasze pacjentki unikają pewnych rodzajów odzieży na przykład dżinsów z grubymi szwami oraz określonych aktywności fizycznych takich jak jazda na rowerze, konna czy pływanie.

Stan nabłonka pochwy a diagnozowanie atrofii

Do postawienia diagnozy atrofii śluzówki niezbędne jest badanie ginekologiczne określające stan śluzówki pochwy, ale także dokładny wywiad określający nasilenie Twoich objawów, moment życia, w którym się znajdujesz (menopauza, karmienie piersią, chemioterapia), analiza przyjmowanych przez Ciebie leków, ponieważ niektóre z nich w swoich działaniach niepożądanych mają suchość śluzówek. W celu wykluczenia innych niż atrofia powodów suchości pochwy może być także wskazane wykonanie dodatkowych badań na przykład cytologii czy czystości pochwy.

Czy nieleczona atrofia śluzówki pochwy może prowadzić do powikłań?

Nieleczona atrofia śluzówki pochwy może prowadzić do powikłań, jak wiele schorzeń. Jeżeli atrofia jest spowodowana menopauzą, to z czasem będzie się pogłębiać. Twoje objawy będą co raz bardziej intensywne, ponieważ estrogenów nie będzie w Twoim organizmie więcej. To jest fakt. Co więcej i o tym powinnaś pamiętać, wyniku utrzymującej się suchości i podrażnień pochwy, my – kobiety jesteśmy bardziej narażone na nawracające infekcje bakteryjne i grzybicze. Ponadto, bądźmy szczere, nikt nie lubi funkcjonować z bólem. Nietrudno o zły nastrój, drażliwość, pogorszenie pewności siebie. Co więcej, długotrwałe dolegliwości bólowe mogą prowadzić do problemów w życiu seksualnym, wycofywania się z życia codziennego i towarzyskiego. Dlatego trzeba działać!

Profilaktyka atrofii: jak zapobiec atrofii?

Zastanawiasz się zapewne, co możesz zrobić, by zapobiec atrofii. Okres menopauzy jest obciążający dla kobiety, a zmiany, które zachodzą w ciele i w psychice często trudne. Uderzenia gorąca, zwiększona potliwość, wahania nastrojów. Nie u każdej kobiety menopauza, czyli klimakterium przebiega tak samo.

Co możesz zrobić?

Najważniejsze jest holistyczne podejście do swojego organizmu.

Odstawie używek (szczególnie papierosów), zmiana nawyków żywieniowych, odpowiednia higiena – łagodne preparaty myjące, rezygnacja z wkładek higienicznych. Jeśli zaczniesz odczuwać dolegliwości, które mogą wskazywać na początek menopauzy, współpraca z dobrym ginekologiem, z którym możesz rozważyć wprowadzenie hormonalnej terapii zastępczej. Kontrolna wizyta u fizjoterapeutki uroginekologicznej, która nauczy Cię, jak prawidłowo dbać o mięśnie dna miednicy – będzie to miało znaczenie również w dolegliwościach związanych z układem moczowym, ponieważ menopauza to nie tylko atrofia śluzówki, ale także zwiększone ryzyko wystąpienia wysiłkowego nietrzymania moczu, parć naglących czy obniżenia narządów miednicy mniejszej. W Tulipaniach radzimy naszym pacjentkom, by podchodziły do swojego ciała z wdzięcznością, uważnością i zawsze z miłością.

Znaczenie higieny intymnej w zapobieganiu atrofii

W każdym wieku warto odpowiednio zadbać o swoją higienę intymną. Być może wciąż masz stare przyzwyczajenia i stosujesz środki higieniczne, na które Twój organizm świetnie reagował jeszcze kilka lat temu. Teraz, ważne, abyś uważnie wsłuchiwała się w swoje ciało. To, co kiedyś było dobre, dzisiaj może okazać się dla Ciebie zbyt agresywne. Zadbaj o odpowiednią dietę, o noszenie na co dzień bielizny wyłącznie z naturalnych materiałów. Tak, koronki zostaw na specjalne okazje.  Zrezygnuj z wkładek higienicznych i wybierz łagodne środki myjące. Pamiętaj o prawidłowej technice podcierania i korzystania z toalety. To podstawa, ale może okazać się doskonałym fundamentem Twojego zdrowia intymnego.

W Tulipaniach wierzymy, że każda kobieta ma prawo być zdrowa i szczęśliwa. Czuć się dobrze w swojej skórze i niezależnie od wieku czerpać z życia pełnymi garściami.

Dlatego rekomendujemy naszym klientkom zmiany w stylu życia, takie jak regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta bogata w fitoestrogeny (np. soja, siemię lniane), unikanie stresu oraz utrzymanie zdrowej wagi, mogą pomóc w zapobieganiu atrofii śluzówki pochwy. Co więcej, na pewno będą miały pozytywny wpływ na Twoje ogólne samopoczucie! Regularne ćwiczenia, w szczególności ćwiczenia Kegla, mogą poprawić krążenie w okolicy miednicy, co sprzyja zdrowiu tkanek pochwy.

W Tulipaniach otrzymasz te rekomendacje, bo wierzymy w potęgę edukacji i zwiększania świadomości dbania o zdrowie u kobiet. Uważamy nawet, że kobiety (dziewczyny), które mają już menopauzę za sobą, powinny wyciskać życie jak soczystą pomarańczę i cieszyć się każdym dniem. Jeśli czujesz, że Twój organizm potrzebuje wsparcia, zgłoś się do nas. W Tulipaniach wspieramy nasze pacjentki holistycznie!